DLSS của NVIDIA và FSR của AMD là hai công nghệ đã thay đổi hoàn toàn trải nghiệm chơi game, dù theo hướng tích cực hay tiêu cực. Gần đây, AMD đã giới thiệu FSR 4, một bản nâng cấp đáng kể so với FSR 3, tích hợp thuật toán học máy mới để cải thiện đáng kể chất lượng hình ảnh và hiệu suất tùy thuộc vào từng trò chơi. Trong khi đây là tin tốt cho các thiết bị cầm tay và console — vốn dựa vào các công nghệ này để đạt được trải nghiệm chơi game vượt xa phần cứng yếu hơn của chúng — thì với PC gaming, đây lại có thể là một tin xấu.
So sánh chất lượng đồ họa game khi bật và tắt DLSS 4
Mặc dù DLSS và FSR mang lại FPS cao hơn, giúp game thủ tận hưởng những tựa game nặng ở độ phân giải cao, chúng cũng vô tình tạo ra những hệ lụy không mong muốn cho ngành công nghiệp game PC. Từ việc giảm động lực tối ưu hóa của nhà phát triển cho đến những chiến lược marketing gây hiểu lầm và sự trì trệ trong cải tiến hiệu suất thô của GPU, có nhiều lý do khiến chúng ta cần xem xét lại tác động lâu dài của các công nghệ upscaling này. Liệu sự tiện lợi và hiệu suất tức thời có đang đánh đổi bằng sự phát triển bền vững của PC gaming?
1. Các Nhà Phát Triển Không Cần Tối Ưu Hóa Mã Nguồn
Với sự ra đời và cải tiến liên tục của các công nghệ upscaling như DLSS và FSR, động lực để các nhà phát triển game tối ưu hóa mã nguồn cho nhiều cấu hình phần cứng khác nhau đã giảm đi đáng kể. Điều này không hẳn là do họ lười biếng, mà bởi vì việc phụ thuộc vào các thuật toán này mang lại những lợi ích tức thời và dễ dàng hơn trong việc đạt được các mục tiêu hiệu suất.
Khi các GPU tầm thấp và tầm trung có quyền truy cập vào nhiều công nghệ tương tự như các mẫu flagship, việc đầu tư tài nguyên quý giá để tối ưu hóa trò chơi chạy mượt mà trên nhiều cấu hình phần cứng trở nên ít hấp dẫn hơn. Thay vì tốn kém thời gian và công sức vào việc tinh chỉnh sâu mã nguồn game, các studio có thể đơn giản dựa vào các thuật toán upscaling và tạo khung hình để đạt được hiệu suất mong muốn. Điều này đặc biệt đúng trong bối cảnh các trò chơi thường xuyên ra mắt với hàng loạt vấn đề về hiệu suất. Ngay cả những card đồ họa cao cấp như RTX 5090 của NVIDIA hay Radeon RX 7900 XTX và RX 9070 XT của AMD cũng gặp khó khăn khi chạy một số trò chơi ở cài đặt đồ họa cao nhất tại độ phân giải 4K mà không cần đến sự hỗ trợ của DLSS hay FSR. Một ví dụ điển hình là tựa game Black Myth: Wukong, nơi việc đạt được tốc độ khung hình ổn định trên 60 FPS mà không có DLSS hoặc FSR gần như là bất khả thi, ngay cả khi đã tắt Ray Tracing.
2. FSR (và DLSS) Bị Lạm Dụng Trong Marketing
Mặc dù các công nghệ upscaling như FSR và DLSS là những công cụ tuyệt vời để tăng FPS, nhưng chúng cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lạm dụng trong các chiến dịch marketing, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng. Thay vì tập trung vào hiệu suất rasterized (hiệu suất thô) để so sánh các GPU một cách minh bạch, các nhà sản xuất có thể dùng số liệu FPS được “thổi phồng” nhờ upscaling để bán sản phẩm.
Trong các buổi giới thiệu sản phẩm như RDNA 4 hay các dòng card RX 9070, RX 9070 XT, AMD vẫn nhấn mạnh hiệu suất rasterization, nhưng FSR 4 vẫn chiếm một phần không nhỏ trong các tiêu đề tin tức. FSR 4 là một công cụ hiệu quả, nhưng chúng ta không nên phụ thuộc hoàn toàn vào nó. Các số liệu hiệu suất tăng cường này không nên được sử dụng để bán card đồ họa; thay vào đó, hiệu suất rasterized mới là thước đo chính xác để so sánh giữa các GPU thuộc mọi thương hiệu và phân khúc. Với DLSS, thậm chí có thể thấy một chiếc RTX 5070 “đánh bại” RTX 5090 nếu chiếc sau tắt tất cả các công nghệ hỗ trợ.
Đã từng có trường hợp NVIDIA gây hiểu lầm cho game thủ với dữ liệu DLSS của RTX 5070, hứa hẹn hiệu suất tương đương RTX 4090 với mức giá dưới 600 USD. Trên thực tế, chiếc GPU này có thể đạt được mức FPS tương đương RTX 4090, nhưng điều này không phải lúc nào cũng xảy ra và hoàn toàn phụ thuộc vào việc bật DLSS cùng các công nghệ khác. Đây không hoàn toàn giống với việc RTX 5070 có hiệu suất thô ngang ngửa RTX 4090, và điều này dễ dàng bị người tiêu dùng hiểu sai.
3. Ngay Cả FSR 4 Vẫn Chưa Bằng Chất Lượng Native
Trong nhiều năm, AMD đã phải nỗ lực để bắt kịp NVIDIA trong lĩnh vực công nghệ upscaling. DLSS của NVIDIA liên tục dẫn đầu nhờ sự tập trung vào phát triển AI và tinh chỉnh hệ sinh thái học máy của mình. FSR 4 là một bước nhảy vọt đáng kể của AMD, nhưng qua các thử nghiệm ban đầu của nhiều chuyên gia trong ngành, nó vẫn còn một khoảng cách nhất định so với DLSS về hiệu suất và độ chân thực hình ảnh.
Quan trọng hơn, ngay cả với tất cả các cài đặt được kích hoạt và cấu hình để đạt chất lượng tối đa, các công nghệ này vẫn không thể vượt qua chất lượng hình ảnh native (gốc). Điều này là hoàn toàn chấp nhận được, nhưng chúng ta cần lưu ý khi thảo luận về yêu cầu hệ thống của trò chơi và lượng “không gian” bổ sung cần thiết để có trải nghiệm chơi game ổn định ở độ phân giải cao. Các trò chơi ngày càng nặng hơn, và chúng ta không thấy sự cải thiện hiệu suất thế hệ vượt bậc, mặc dù RDNA 4 đã mang lại một số cải tiến đáng chú ý về hiệu suất ray tracing. Việc phụ thuộc vào upscaling khiến người dùng đôi khi phải chấp nhận một sự đánh đổi nhỏ về chất lượng hình ảnh so với trải nghiệm gốc hoàn hảo.
4. Hiệu Suất GPU Thực Tế Không Cải Thiện Nhiều
Một trong những khía cạnh đáng lo ngại nhất khi các công nghệ như DLSS và FSR ngày càng trở nên xuất sắc là sự thiếu hụt những cải tiến vật lý đáng kể cho chính GPU. Khi mọi thứ đều dựa vào AI và phần mềm, những nâng cấp về hiệu suất rasterized thô dường như bị bỏ lại phía sau. Đây là một xu hướng tất yếu khi chúng ta bắt đầu chạm trần giới hạn trong việc cải thiện GPU thông qua việc nhồi nhét thêm nhiều linh kiện vào một gói nhỏ bé. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là AMD và NVIDIA có thể tập trung vào việc cải thiện các công nghệ upscaling và tạo khung hình của họ thay vì kiến trúc lõi của GPU.
Chúng ta đã thấy điều này với RTX 5070, một số trường hợp thậm chí còn bị đánh bại bởi dòng RTX 4070 thế hệ trước đó. Đây không phải là một sự nâng cấp đáng kể trong mắt nhiều chuyên gia và game thủ, điều này đã được chia sẻ trong vô số bài đánh giá. Mặc dù DLSS 4 và các công nghệ khác được RTX 5070 hỗ trợ mang lại lợi thế khi kích hoạt, nhưng nếu không có các công nghệ “cao siêu” này, nó không thực sự là một bước tiến vượt trội. Điều này gây bất lợi cho game thủ, vì việc nâng cấp hiệu suất bị “khóa” sau một chi phí đầu tư lớn cho một card đồ họa mới nhưng chỉ nhận lại được hiệu suất thô không mấy ấn tượng.
Cận cảnh quạt tản nhiệt của card đồ họa NVIDIA GeForce RTX 4080 Super FE
FSR 4 Đáng Nể, Nhưng Liệu Có Đáng Với Cái Giá Phải Trả?
FSR 3 trước đây không được lòng nhiều game thủ sử dụng GPU AMD vì hiệu suất chưa thực sự tốt và thường làm hình ảnh trông tệ hơn so với chất lượng native và DLSS của NVIDIA. Điều này khiến các sản phẩm Radeon khó cạnh tranh ở phân khúc game cao cấp 4K và Ray Tracing. Mọi thứ thay đổi khi AMD công bố FSR 4 sẽ sử dụng học máy, tương tự DLSS, và kết hợp với kiến trúc RDNA mới tập trung vào cải thiện hiệu suất Ray Tracing.
Với sự ra mắt của RX 9070 và RX 9070 XT, AMD đã giới thiệu hai GPU xuất sắc cho trải nghiệm game 1440p và 4K, phần lớn nhờ vào FSR 4. Công nghệ này cho phép AMD đẩy giới hạn của thế hệ card đồ họa hiện tại. Tuy nhiên, nó đi kèm với một cái giá. Giống như NVIDIA, AMD cũng có nguy cơ khiến các nhà phát triển chuyển trọng tâm khỏi việc tối ưu hóa game, có thể gây hiểu lầm trong marketing nếu không cẩn thận, và cần tiếp tục tinh chỉnh FSR để đạt đến mức gần như không thể phân biệt được nó đang hoạt động hay không.
Cuối cùng, dù DLSS và FSR là những công nghệ mạnh mẽ mang lại lợi ích về hiệu suất, chúng ta cần nhìn nhận rõ những mặt trái tiềm ẩn để đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững cho PC gaming. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về tác động của các công nghệ này đối với trải nghiệm chơi game của bạn!